O naszej prawo lub leworęczności decyduje mózg, a dokładnie dominacja jednej z jego półkul. Gdy dominuje prawa półkula, jesteśmy leworęczni, a gdy lewa – praworęczni. Półkule mózgu decydują również o przewadze jednej strony ciała nad drugą. Jest to tzw. lateralizacja, czyli proces, w czasie którego u dziecka kształtuje się ta przewaga w postaci preferencji do używania określonej ręki, nogi, oka czy ucha. Nie zawsze, gdy dziecko wykazuje cechy leworęczności jest również lewostronne. Lateralizacja może przebiegać krzyżowo, dziecko może chętniej używać lewej ręki, ale prawej nogi lub odwrotnie. Zdarza się także lateralizacja nieustalona, gdy np. dominuje prawa noga i obie ręce.
W przeszłości dzieci leworęczne były piętnowane i zmuszane do pisania prawą ręką. Rodzice lub nauczyciele nie zdawali sobie jednak sprawy jak bardzo krzywdzą w ten sposób dziecko. Zmuszanie go do używania drugiej ręki skutkowało trudnościami w pisaniu i czytaniu, zaburzeniami koncentracji i pamięci oraz problemami emocjonalnymi dziecka.
Obecnie wiadomo już, że nie można zaburzać naturalnych procesów rozwojowych i że leworęczność u dzieci to nic złego. Powstają już nawet specjalne akcesoria szkolne dla dzieci leworęcznych (nożyczki, długopisy, linijki, ekierki), które ułatwiają leworęcznym maluchom posługiwanie się nimi.
Leworęczność u dzieci – jak rozpoznać?
Pierwsze objawy dominacji lewej ręki można zauważyć już u niemowlaka. Maluch chętniej wyciąga lewą rączkę i to właśnie nią sięga po wszystko. Jednak nie jest to jeszcze ostateczna przewaga właśnie tej ręki, ponieważ może się to jeszcze zmienić. To, która półkula mózgu będzie przeważać ustala się w wieku szkolnym, gdy maluch zaczyna pisać.
Leworęczność u dzieci – jak pomóc dziecku?
W świecie, gdzie przeważają ludzie praworęczni leworęczne dziecko może mieć trudności z przystosowaniem się. Bardzo ważne jest tu wsparcie najbliższych. Pokaż dziecku, że akceptujesz je takim, jakie jest. Nie podkreślaj jego leworęczności jako czegoś innego, gorszego, co trzeba naprawić.
Gdy zauważysz, że twoje dziecko jest leworęczne:
- nie próbuj przestawiać go na używanie prawej ręki,
- nie śmiej się z dziecka, gdy pisze lewą ręką,
- pokaż maluchowi jak powinien pisać – może mieć on problem z ustaleniem kierunku pisania, chwytaniem ołówka, a nawet ułożeniem zeszytu, ponieważ pisząc lewą ręką zasłania sobie napisany tekst,
- poinformuj przedszkolankę lub nauczyciela o leworęczności dziecka – maluch uniknie w ten sposób zwrócenia uwagi przez wychowawcę na jego „odmienność”, co początkowo może być dla niego krępujące,
- w szkolnej ławce dziecko powinno siedzieć z lewej strony swojego kolegi, aby nie przeszkadzali sobie oni nawzajem w pisaniu,
- naucz dziecko prawidłowego ułożenia ciała przy biurku co ułatwi mu pisanie – obie stopy powinny być oparte o podłogę, przedramiona o stół, a plecy wyprostowane,
- możesz kupić dziecku przyrządy szkolne przeznaczone dla osób leworęcznych, zwłaszcza nożyczki, nakładki ułatwiające trzymanie ołówka czy pióra oraz długopisy lub pióra z szybkoschnącym atramentem, dzięki czemu malec nie będzie rozmazywał tego, co przed chwilą napisał.
W ostatnich latach okazuje się, że jest coraz więcej leworęcznych osób. Przyczyniło się do tego akceptowanie osób używających lewej ręki oraz wiedza na ten temat. Dzieci nie są już na siłę przestawiane i zmuszane do pisania prawą ręką. Dzięki temu naturalne procesy myślowe, poznawcze oraz emocjonalne nie są zaburzane i dziecko rozwija się prawidłowo co pomaga mu również w późniejszym, dorosłym życiu. Naukowcy udowodnili również, że osoby leworęczne są bardziej inteligentne i szybsze w działaniu niż osoby praworęczne. Łatwiej przetwarzają oni wiele informacji naraz, ponieważ ich półkule mózgowe działają równomiernie. W 1992 roku ustanowiono nawet święto leworęcznych, w dniu 13 sierpnia przypada Międzynarodowy Dzień Osób Leworęcznych.
ZOBACZ RÓWNIEŻ: