Dlaczego dziecko ma kaszel?
Wbrew pozorom obecność kaszlu nie zawsze oznacza chorobę. Mimowolny odruch kaszlowy to jeden z podstawowych mechanizmów fizjologicznych, które ułatwiają oczyszczanie dróg oddechowych. Może pojawić się wtedy, gdy dojdzie do pobudzenia zakończeń receptorów nerwowych zlokalizowanych w uchu, gardle, krtani, tchawicy lub w oskrzelach [1].
Dziecko może kasłać, ponieważ potrzebuje usunąć zalegającą wydzielinę lub ciało obce [2], albo w odpowiedzi na substancje drażniące np. smog lub dym papierosowy. W takich sytuacjach nawet zdrowe dziecko może kaszleć kilkanaście razy dziennie, co jest objawem wydolnej odpowiedzi układu obronnego organizmu. Czasami jednak kaszel jest reakcją na obecność mikroorganizmów chorobotwórczych i wskazuje na infekcję [3].
Co to jest mokry kaszel i czym różni się od suchego?
Kaszel mokry, nazywany też kaszlem wilgotnym lub produktywnym, to kaszel, przy którym w drogach oddechowych pojawia się wydzielina. W przeciwieństwie do suchego kaszlu ma głęboki dźwięk i towarzyszy mu odkrztuszanie plwociny. Natomiast kaszel suchy ma charakter napadowy. Często podczas odruchu kaszlu pojawia się wrażenie duszenia, uciążliwego drapania lub podrażnienia górnych dróg oddechowych. Chory odczuwa wówczas potrzebę pochrząkiwania i pokasływania [3].
Jak rozpoznać kaszel mokry? Objawy, które rodzic musi znać!
Jeśli masz dziecko, które kaszle i nie wiesz, czy to kaszel mokry, zwróć uwagę na odgłosy wydawane podczas kasłania. Przy kaszlu mokrym słychać charakterystyczne „charczenie”, które świadczy o obecności nadmiaru wydzieliny w drogach oddechowych. Jeśli dziecko wypluwa plwocinę, to również jest oznaka, że to kaszel produktywny. Dość często odruch odkasływania flegmy pojawia się rano [2].
Wydzielina, którą dziecko odkrztusza może mieć różną konsystencję i kolor oraz pojawiać się w różnej ilość. Ocena tych parametrów często pomaga lekarzowi ustalić przyczynę kaszlu u dziecka. Przykładowo ropna plwocina w żółtym lub zielonym kolorze, którą rodzice obserwują u swoich pociech, może wskazywać na zakażenie zatok przynosowych, zapalenie płuc lub oskrzeli. Natomiast przezroczysta i lepka zazwyczaj pojawia się u dzieci chorych na astmę [2].
Jakie objawy mogą współwystępować z mokrym kaszlem?
Mokry kaszel sam w sobie może być objawem infekcji, ale gdy dojdzie do zakażenia, najczęściej współwystępuje z innymi symptomami. W zależności od czynnika wywołującego chorobę (wirusów, bakterii lub grzybów) mogą pojawić się także m.in. [1, 3]:
gorączka lub stan podgorączkowy;
świszczący oddech;
duszność oddechowa;
katar lub zatkanie nosa;
upośledzenie węchu;
ogólnie złe samopoczucie z bólami głowy lub mięśni.
Czasami kaszel mokry u dziecka jest tak intensywny, że ma ono odruch wymiotny lub wymiotuje. U małych dzieci, które mają trudności z odkrztuszeniem wydzieliny i ją połykają, mogą wystąpić również bóle brzucha [4].
Jak pomóc dziecku, które ma mokry kaszel?
Przy produktywnym kaszlu pamiętaj o zapewnieniu dziecku odpowiedniego nawodnienia [3]. Dzięki temu zmianie ulegnie konsystencja wydzieliny i łatwiej przyjdzie jej odkrztuszanie. Możesz również podawać dziecku leki usprawniające usuwanie zalegającej flegmy [3], zawierające substancję czynną chlorowodorek ambroksolu, takie jak np. Deflegmin Baby. Są to krople doustne dla dzieci powyżej 1. roku życia, które zwiększają wydzielanie śluzu w drogach oddechowych i poprawiają jego transport w celu prawidłowego odkrztuszenia [4].
Pomocne może być również ułożenie malucha w odpowiedniej pozycji do snu. Warto podłożyć pod głowę i ramiona dodatkową poduszkę, by zapobiec spływaniu wydzieliny po tylnej ścianie gardła podczas leżenia. Odkrztuszanie ułatwiają również inhalacje na kaszel mokry z soli fizjologicznej oraz prawidłowe oklepywanie po plecach [3]. W przypadku pojawienia się dodatkowych objawów np. wysokiej gorączki, niezwłocznie skonsultuj się z pediatrą.
Na zlecenie marki Deflegmin.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Bibliografia:
1. Krenke K. i in., Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci – aktualizacja, Lekarz POZ 3/2022: 173-192.
2. Wiercińska M., Kaszel – rodzaje, przyczyny, leczenie, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel-rodzaje-przyczyny-leczenie (dostęp: 11.07.2024)).
3. Wieczorek-Stawińska W., Kaszel u dziecka – rodzaje, przyczyny, jak pomóc dziecku?, 2024 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/75933,kaszel-u-dziecka-rodzaje-przyczyny-jak-pomoc-dziecku (dostęp: 11.07.2024)).
4. ChPL Deflegmin Baby: https://deflegmin.pl/rodzina-deflegmin/deflegmin-dla-dzieci/deflegmin-baby/
