Jak powinno wyglądać żywienie w okresie okołooperacyjnym?

Odżywianie przed operacją

Przygotowując się do planowanych zabiegów chirurgicznych, powinno się zawrócić uwagę na dietę już nawet na 10-14 dni przed operacją. Przede wszystkim w tym czasie należy pamiętać o dostarczaniu do organizmu dodatkowych porcji białka. Zapotrzebowanie na ten składnik w okresie okołooperacyjnym wzrasta nawet o 40%. Znaczenia ma również jakość spożywanego białka – najcenniejsze, pełnowartościowe znajduje się w produktach mlecznych, jajach, mięsnych i rybach.

W okresie przedoperacyjnych trzeba także zwracać wagę na spożywane tłuszcze, a co za tym idzie, na ilość energii w diecie. Jej źródłem powinny być „dobre tłuszcze”, które znajdują się w olejach roślinnych, nasionach i orzechach. Energii dostarczać powinny produkty zbożowe: kasze i ciemne, ziarniste pieczywo.

Odżywianie po operacji

Ilość energii, jakiej wymaga pacjent po operacji to kwestia indywidualna, zależna przede wszystkim od rodzaju zabiegu, zatem powinna być ona każdorazowo odpowiednio dobierana. Jedno jest pewne: organizm potrzebuje więcej energii i białka, aby odbudować uszkodzone tkanki oraz zapewnić prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego.

Wytyczne ESPEN (European Society for Clinical Nutrition and Metabolism) mówią, iż preferowanym sposobem jest żywienie przez przewód pokarmowy (poza przypadkami, gdy jest to przeciwwskazane). Najczęściej w pierwszych dobach po operacjach zalecana jest dieta łatwostrawna, nazywana też lekkostrawną. Bazuje ona a produktach spożywczych, które łatwo ulegają trawieniu i wyklucza te, które są obciążeniem dla przewodu pokarmowego. Dlatego też dużą rolę odgrywa dieta płynna – bogata przede wszystkim w tłuszcze jednonienasycone, dobrze przyswajalne białko, minerały i witaminy.

Cel żywienia okołooperacyjnego

Proces zdrowienia – rekonwalescencji po operacji – ma na celu odwrócić wszelkie zmiany powstałe w organizmie, wywołane przez uraz. Prawidłowe odżywianie, a więc dostarczanie odpowiedniej ilości energii: białek, „dobrych” tłuszczów, witamin i minerałów, jest integralną i kluczową częścią leczenia w okresie okołooperacyjnym.

Dlaczego nie wolno lekceważyć kwestii żywieniowych w okresie okołooperacyjnym? Przede wszystkim dlatego, że w czasie dużego zapotrzebowania na białko – niezbędny surowiec budulcowy organizmu – jeśli nie jest ono dostarczane z pożywaniem, natychmiast pobierane jest z mięśni. Prowadzi to do ogólnego osłabienia, a w konsekwencji problemów z poruszaniem się i codzienną egzystencją.

Dodatkowe wzmocnienie

Pacjenci przygotowujący się do zabiegów i operacji, a także osoby tuż po nich, powinni dostarczać organizmowi dodatkowych porcji energii. Skąd ja wziąć? Pomocne mogą być suplementy i napoje tzw. preparaty odżywcze, które w niewielkiej ilości (np. 200 ml) zawierają wysokiej jakości białka, jednonienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy i minerały. Przykładem jest Fresubin Energy Drink. Zawarte w nim niezbędne dla pacjentów składniki dobrze się wchłaniają i są tolerowane przez układ pokarmowy. Napój ten występuje w czterech wariantach smakowych: czekoladowym, waniliowym, czarnej porzeczki i truskawki.

Żywienie w okresie zarówno przed, jak i po operacji, powinna być przede wszystkim wysokoenergetyczna i bogatobiałkowa. Pozwoli to organizmowi na efektywniejszą – szybszą regenerację. Osoby po różnego typu zabiegach, które przykładają wagę do diety w okresie okołooperacyjnym, znacznie szybciej wracają do swoich normalnych aktywności.