Books and BabiesKategorie: Rodzicielstwo, Książki i literatura, Praca i kariera Liczba wpisów: 19, liczba wizyt: 73134 |
Nadesłane przez: Katarzyna z Booksandbabies.pl 14-11-2014 11:17
Cześć! Na swoim blogu www.booksandbabies.pl i na www.familie.pl piszę nie tylko dzieciach, ale staram się także promować czytelnictwo i literaturę. Dużo miejsca poświęcam kobietom - mamom i nie-mamom, które mnie czymś inspirują. Dzisiaj chciałam Wam przedstawić historię sprzed 200 lat!
Karolina Wojnarowska. Pełna zagadek historia XIX-wiecznej pisarki, prekursorki pisarstwa kobiecego
Wiem o niej tak niewiele. 200 lat temu ręka księdza proboszcza niewyraźnie odnotowała na pożółkłej już karcie księgi parafialnej w Połomi fakt narodzin Karoliny Rylskiej: 14 listopada 1814 roku. Garść informacji przynosi Internet, nieco więcej artykuł o jej życiu i twórczości, jaki w 2013 roku ukazał się w „Roczniku Niebyleckim”. Dla mnie to i tak mało. Dużo więcej muszę sobie wyobrazić. Jak wyglądała Karolina z Rylskich Wojnarowska? Co lubiła czytać? Gdzie się kształciła? Czy swoje utwory spisywała w tajemnicy przed rodziną, ukradkiem zanurzając pióro w kałamarzu…? Dlaczego zmarła w tak młodym wieku?
Podobnych pytań jest wiele, ale najbardziej nurtuje mnie następujące: Dlaczego informacje o jednej z pierwszych kobiet w Polsce, które zaczęły publikować swoje utwory, są tak szczątkowe? O Karolinie z Rylskich Wojnarowskiej, urodzonej w Połomi k. Rzeszowa 14 listopada 1814 roku (jako data urodzin podawany jest także 4 listopada, ale wydaje mi się, że zapis z księgi parafialnej jest najbardziej wiarygodny) mówi się przecież, że była jedną z prekursorek polskiego pisarstwa kobiecego propagującego poglądy pedagogiczne na przełomie romantyzmu i pozytywizmu.
Dworskie dzieciństwo
Pisząc te słowa patrzę na leżący w mojej biblioteczce zabytkowy egzemplarz V tomu „Pierścionków babuni”, największego dzieła Wojnarowskiej. Piękne, staranne wydanie ze złoceniami z 1868 roku, nakładem księgarza Pawła Rhode w Lipsku (pierwsze wydanie miało miejsce w 1845 roku). Książka ma 146 lat i wcale nie wygląda na sfatygowaną. Poprzedni właściciele musieli o nią dbać; znalazłam ją na Allegro, kupiłam i dbam jak o najprawdziwszy skarb.
Kiedy odwracam głowę, mam w zasięgu wzroku okolicę, gdzie 200 lat temu Karolina - wtedy jeszcze Rylska - musiała się urodzić. Od porośniętego lasami wzgórza dzieli mnie około 2, może 3 kilometry. Antonina z Myszkowskich Rylska, żona Antoniego Rylskiego, ówczesnego właściciela Połomi, powiła swą jedyną córkę - Rylscy mieli jeszcze syna Leona - w cztery lata po ślubie, zapewne w dworze znajdującym się w przysiółku Gadajówka. Po dworze dziś nie ma śladu. Karolinie w przyjściu na świat w chłodny już listopadowy dzień prawdopodobnie pomagała miejscowa akuszerka lub któraś z kobiet sąsiadujących z dworem Rylskich.....
Po więcej zapraszam na www.booksandbabies.pl